Finlanda është e shqetësuar se aplikimi i saj për t’u bashkuar me NATO-n pas pushtimit rus të Ukrainës do të vonohet pas një tërmeti shkatërrues në Turqi.
Helsinki aplikoi për t’u bashkuar me aleancën e mbrojtjes në maj, së bashku me kombin e tij fqinj, Suedinë – në një lëvizje historike, duke pasur parasysh politikën e gjatë dekadash të neutralitetit ushtarak të vendit nordik. Kjo qasje diplomatike mori fund pasi Presidenti Vladimir Putin vendosi të pushtonte Ukrainën pothuajse një vit më parë.
Anëtarësimi në NATO ka qenë një proces disi i vështirë për Finlandën dhe Suedinë, me Hungarinë dhe Turqinë që frenojnë ratifikimin e tyre. Të gjitha 28 vendet e tjera të NATO-s kanë miratuar pranimin e Helsinkit dhe Stokholmit.
“Tani gjërat janë në dorën e Hungarisë dhe Turqisë për të ofruar dhe trajtuar këtë çështje”, tha Pekka Haavisto, ministri finlandez për punët e jashtme, për CNBC të premten.
Në një intervistë muajin e kaluar, Haavisto i kishte thënë CNBC se ndërsa Hungaria kishte kërkuar “në thelb asgjë”, Turqia kishte lëshuar një kërkesë më konkrete. Ankaraja kërkon garanci të mëtejshme kundër terrorizmit, veçanërisht nga Suedia, me të cilën ka një mosmarrëveshje për diasporën kurde. Këto tensione mes Turqisë dhe Suedisë kanë rritur mundësinë që Finlanda të pranohet së pari në aleancën e NATO-s, e ndarë nga Stokholmi.
“I takon Turqisë nëse ata na ndajnë,” tha Haavisto, duke shtuar se Helsinki do të preferonte nëse Suedia do të bashkohej në të njëjtën kohë.
I gjithë procesi tani mund të jetë në pritje për më gjatë, duke pasur parasysh tërmetin e fundit me magnitudë 7.8 që goditi Turqinë dhe Sirinë më 6 shkurt. JPMorgan vlerëson kostot e drejtpërdrejta të rindërtimit në rreth 25 miliardë dollarë, sipas Reuters.
“Ne kemi frikë, sigurisht, se ratifikimi i Finlandës dhe Suedisë mund të vonohet për shkak të këtij tërmeti,” tha Haavisto në margjinat e Konferencës së Sigurisë në Mynih, duke shtuar se pasojat e tërmetit po marrin të gjithë vëmendjen e disponueshme në Ankara.
“Ne po dërgojmë ekipe shpëtimi, po dërgojmë ndihma humanitare, po shpërndajmë tenda, strehim të përkohshëm e kështu me radhë, dhe kam krijuar përshtypjen se Turqia është mirënjohëse për çdo ndihmë në këtë moment.… Por sigurisht anëtarësimi në NATO është një temë më vete,” tha ai.
Finlanda njoftoi të premten se parlamenti i saj do të miratojë të gjithë legjislacionin e nevojshëm për t’u bashkuar me NATO-n më 28 shkurt, përpara se Helsinki të përballet me zgjedhjet e reja kombëtare në prill.