Çmimet e konsumit në 19 vendet që përdorin monedhën euro po rriten me një normë rekord si rezultat i një rritjeje të madhe të kostove të energjisë këtë vit, treguan shifrat zyrtare të martën.
Eurostat, agjencia e statistikave e Bashkimit Europian, tha se norma vjetore e inflacionit të eurozonës arriti në 4.9% në nëntor, më e larta që nga fillimi i mbajtjes së regjistrave në 1997 dhe nga 4.1% në tetor, niveli më i lartë i mëparshëm.
Ashtu si të tjerat, eurozona, e cila përbëhet nga 19 ekonomish, përfshirë Francën dhe Gjermaninë, po përballon rritje të mëdha të çmimeve si rezultat i rimëkëmbjes ekonomike nga pandemia e koronavirusit dhe bllokimeve në zinxhirët e furnizimit.
Në të gjithë eurozonën, inflacioni po shkon në nivelet më të larta shumëvjeçare, duke përfshirë Gjermaninë, ekonominë më të madhe të Europës, ku norma vjetore ka arritur në 6%. Edhe kjo është nën 6.2% të regjistruar në numërimin e fundit në SHBA, kërcimi më i madh 12-mujor që nga viti 1990.
Norma bazë e inflacionit të eurozonës, e cila heq artikujt potencialisht të paqëndrueshëm si alkooli, energjia, ushqimi dhe duhani, u rrit gjithashtu në nëntor në një normë vjetore prej 2.6% nga 2%.
Kjo tregon se norma totale tashmë ka efekte të raundit të dytë, për shembull, nëpërmjet pagave më të larta.
Në rrethana normale, rritjet ka të ngjarë të grumbullojnë presion mbi Bankën Qendrore Europiane për të filluar të shqyrtojë perspektivën e rritjes së normës së saj kryesore të interesit nga një rekord i ulët zero. Banka ka për detyrë të përcaktojë politikën për të përmbushur objektivin e inflacionit prej 2%.
Sidoqoftë, varianti omikron i zbuluar së fundmi i koronavirusit ka shkaktuar njëfarë pasigurie mbi perspektivën ekonomike globale, dhe si rezultat, bankat qendrore në mbarë botën pritet të frenohen së shpejti nga njoftimi i ndonjë ndryshimi të madh të politikës. Nëse varianti do të fillonte të ndikonte në nivelet e rritjes, atëherë çmimet, të tilla si nafta, ka të ngjarë të uleshin më poshtë, duke lehtësuar normat e inflacionit në mbarë botën.
“Të dhënat e inflacionit të nëntorit ishin një tjetër surprizë në rritje”, tha Jack Allen-Reynolds, ekonomist i lartë për Europën në Capital Economics. “Varianti omicron e ka rritur edhe më tej nivelin e pasigurisë, por tani për tani, dyshojmë se do të ketë një ndikim mjaft të vogël në inflacion.”
Shumë ekonomistë mendojnë se rritja e inflacionit gjatë muajve të fundit do të ndryshojë vitin e ardhshëm pasi efektet bazë të lidhura me rënien e mprehtë të çmimeve gjatë pandemisë vitin e kaluar, kryesisht të energjisë, janë hequr nga krahasimet vjetore.
Të dhënat për euron nisën të përpiloheshin dy vjet përpara fillimit aktual të saj në 1999. Për tre vitet e para të ekzistencës së saj, ajo ishte një monedhë e padukshme që tregtohej në tregjet valutore dhe përdorej për qëllime kontabiliteti dhe pagesa elektronike. Në vitin 2002, kartëmonedhat dhe monedhat euro dolën për herë të parë në qarkullim, duke zëvendësuar monedhat historike si franga franceze, marka gjermane dhe lira italiane.
Burimi: ABC News
