Shqipëria ka potencialin për të rritur qendrueshmërinë e saj ndaj ndryshimeve klimatike dhe për të shfrytëzuar mundësitë e reja ekonomike përmes investimeve dhe politikave strategjike, sipas Raportit të Grupit të Bankës Botërore për Klimën dhe Zhvillimin për Shqipërinë të publikuar sot.
Sipas raportit, Shqipëria, një nga vendet më të rrezikuara nga katastrofat natyrore në Europë, duhet të investojë 6 miliardë dollarë gjatë dekadës së ardhshme për të mbrojtur në mënyrë sa më efektive qytetarët dhe pronat nga rreziku në rritje i përballjes me fenomene klimatike, si përmbytjet, zjarret në pyje dhe rrëshqitjet e dheut. Sipas vlerësimeve konservative, në mungesë të masave proaktive, dëmet ekonomike të lidhura me klimën mund të arrijnë në 7% të PBB-së së Shqipërisë.
Gjithashtu, raporti thekson se investimet për përshtatjen klimatike nuk janë vetëm të domosdoshme, por mund të kontribuojnë edhe në zhvillimin e përgjithshëm ekonomik. Studimet nga vende të ngjashme me Shqipërinë flasin se për çdo 1 euro të investuar në përpjekjet për përshtatjen klimatike, kthimi i investimit mund të arrijë deri në 10 euro, ku përfshihen humbjet më të pakta, mundësitë ekonomike dhe përfitimet sociale e mjedisore më të mëdha.
“Veprimet për ndryshimet klimatike çojnë drejt rritjes ekonomike të qendrueshme dhe të ardhmes më rezistente ndaj tyre. Ndërtimi i kësaj rezistence krijon mundësi më të mëdha për bizneset dhe njerëzit, nxit krijimin e vendeve të punës dhe mbështet rritje ekonomike afatgjatë,” tha Emanuel Salinas, Menaxher i Zyrës së Bankës Botërore për Shqipërinë.
Raporti shtjellon edhe mënyrën e përshpejtimit të tranzicionit energjetik të Shqipërisë drejt emetimeve neto zero deri në vitin 2050 përmes investimeve në teknologjitë e erës, diellit dhe biomasës të pajisura me procesin e kapjes dhe ruajtjes së karbonit. Këto investime do të diversifikojnë sistemin energjetik, do të përmirësojnë efikasitetin, do të reduktojnë varësinë nga importet dhe do të elektrifikojnë transportin dhe systemin e ngrohjes, duke forcuar këta sektorë të rinj të ekonomisë.
“Sektori privat do të luajë rol kryesor në financimin e tranzicionit të gjelbër në Shqipëri, ku parashikohet që 85% e investimeve të vijnë nga burime private,” tha Nicolas Marquier, Menaxher Rajonal i IFC-së për Ballkanin Perëndimor. “Për të tërhequr këto investime, Shqipëria ka nevojë për një mjedis rregullator mbështetës që promovon financat e gjelbra, duke përfshirë obligacionet e gjelbra dhe standarde ndërkombëtare të qendrueshme, ndërsa vendi zbut rreziqet që vijnë nga ndryshimet klimatike dhe hap mundësi të reja ekonomike.”
Raporti përshkruan edhe një udhërrëfyes të masave të nevojshme për kalimin e Shqipërisë drejt një modeli rritjeje të qëndrueshme dhe rezistente ndaj klimës. Kjo përfshin nevojën për investime të menjëhershme për zbutjen e ndikimit të katastrofave, zhvendosjen drejt energjisë së rinovueshme për dekarbonizimin afatgjatë, reformat në financat publike për të mbështetur nismat për klimën dhe nxitur investimet private, si dhe përmirësimin e kuadrit rregullator për të inkurajuar efikasitetin dhe inovacionin.
Në Shqipëri, Grupi i Bankës Botërore po punon me autoritetet përgjegjëse duke mbështetur projekte për ndërtimin e infrastrukturës së qendrueshme, përmirësimin e shërbimeve të furnizimit me ujë dhe të kanalizimeve dhe promovimin e zhvillimit të qëndrueshëm të bujqësisë./worldbank
