Ministrja e Financave dhe Ekonomisë Anila Denaj ka reaguar në rrjetet sociale lidhur me rankimin e agjencisë S&P për Shqipërinë.
“Lajm i mirë. Agjencia prestigjioze S&P konfirmon vlerësim në “B+” dhe perspektivën “e qëndrueshme për Shqipërinë. Agjencia konfirmon se përpjekjet e qeverisë do të mbështesin konsolidimin në vitet e ardhshme. Vlerësohet hartimi i strategjisë afatmesme për të rritur mbledhjen e të ardhurave, si dhe reforma për të siguruar miradministrim fiskal dhe për të modernizuar sistemin ekzistues fiskal.”- shkruan Denaj.
Agjencia vlerëson se ekonomia do të ringrihet gjatë këtij viti dhe parashikon një rritje ekonomike prej 5% dhe se deri në fund të 2021 Produkti i Brendshëm Bruto (PBB) do të rikuperohet në nivelet e vitit 2019 (para pandemisë).
Agjencia pret që deficiti fiskal, i cili u rrit fort në 2020, do të fillojë të ulet që nga 2022 dhe do të kontribuojë që niveli i borxhit publik ndaj PBB të fillojë të ulet, ndërsa ekonomia rikuperohet dhe shpenzimet për masat kundër pandemisë do të shuhen.
S&P vlerëson se autoritetet synojnë të shfrytëzojnë çdo hapësirë fiskale për të vijuar me pagimin e detyrimeve të prapambetura të akumuluara në vitet e mëparshme, në veçanti vëmendja ndaj zerimit të stokut në rimbursimin e TVSH.
Agjencia shprehet, se humbjet në të ardhura, shpenzimet shtesë të lidhura me pandeminë, si dhe shpenzimet kapitale të rritura bënë që deficiti në 2020 të zgjerohej në rreth 6.8% të PBB-së, nga 1.9% në 2019. Buxheti i rishikuar 2021 targeton të njëjtin nivel deficiti në raport me PBB, dhe një vijimësi të shpenzimeve kapitale të larta.
Agjencia projekton që raporti i borxhit të përgjithshëm të qeverisë ndaj PBB-së, pasi të kulmojë në rreth 78% të PBB-së në vitin 2021, pritet të bjerë nga viti 2022 e më tej, ndërsa ekonomia rikuperohet dhe shuhet gradualisht efekti i masave mbështetëse.
Agjencia e konsideron relativisht të lartë këtë nivel borxhi, si dhe vlerëson gjithashtu se është i ekspozuar ndaj rreziqeve të mundshme fiskale.
Agjencia shprehet se disa përpjekje të qeverisë do të mbështesin konsolidimin në vitet e ardhshme. Për shembull, qeveria pret që të zbatojë një strategji afatmesme të të ardhurave për të rritur mbledhjen e të ardhurave. Qeveria Shqiptare ka filluar zbatimin e një sërë sistemeve, përfshirë atë të Fiskalizimit për të siguruar miradministrim fiskal, për të modernizuar sistemin ekzistues fiskal dhe për të siguruar rritje të të ardhurave ndaj PBB-së në mbi 30% në vitet e ardhshme.
Agjencia vlerëson se me rreth 28% në vitin 2018, raporti fiskal i të ardhurave ndaj PBB-së së Shqipërisë është më i ulëti në Ballkanin Perëndimor, nivel i cili sipas agjencisë i atribuohet evazionit fiskal, shkallës së lartë të informaliteti në ekonomi dhe përjashtimeve të ndryshme tatimore në buxhet.
S&P shprehet se autoritetet po ndjekin në mënyrë aktive përpjekjet për të përmirësuar profilin e borxhit publik, i cili aktualisht karakterizohet nga risku i rifinancimit dhe ai i kursit të këmbimit, duke qenë se rreth gjysma e borxhit publik është e denominuar në monedhë të huaj. Maturiteti mesatar i borxhit publik kohët e fundit është rritur, por mbetet relativisht i shkurtër, në 4.5 vjet.