Suedia, historikisht, ka qenë një komb që krenohet se është në ballë të çështjeve që lidhen me barazinë gjinore, drejtësinë klimatike dhe ndihmën ndërkombëtare. Ajo ka kontribuar në nivelin më të lartë të ndihmës ndërkombëtare për frymë në botë dhe ishte vendi i parë që zbatoi një politikë të jashtme feministe. Vendi ka parë gjithmonë nga jashtë dhe jo nga brenda. Deri tani.
Vitet e fundit, polarizimi mes popullit të Suedisë është rritur dhe klima politike është ngurtësuar. Zgjedhja e një koalicioni të ri qeveritar të përbërë nga disa parti në anën e djathtë muajin e kaluar përforcoi imazhin se po fryjnë erëra politike që mbrojnë lokalen mbi atë globale dhe që e vendosin barazinë gjinore shumë më poshtë në axhendë.
Ajo që është e qartë me këtë qeveri të re është një heqje e madhe e prioriteteve në çështjet që duhet të garantojnë shkallën më të lartë të shqetësimit – të drejtat e vajzave dhe grave, dhe drejtësinë klimatike.
Shpërbërja e politikës së jashtme feministe të Suedisë
Suedia ishte vendi i parë në botë që prezantoi një politikë të jashtme feministe në vitin 2014. Shembulli është ndjekur nga disa vende të tjera, duke përfshirë Spanjën, Gjermaninë dhe Meksikën.
Politika e jashtme feministe, ndër të tjera, ka kontribuar që Suedia të marrë një rol udhëheqës në ngritjen e rolit të grave dhe vajzave në proceset e paqes dhe në nxitjen e çështjeve të vështira si e drejta e gruas për abort në bisedimet ndërkombëtare. Në Suedi, politika ka drejtuar më shumë burime për përpjekjet për barazi gjinore dhe për organizatat lokale që luftojnë për të drejtat e grave dhe vajzave në Jugun Global. Si anëtare e Bashkimit Evropian, Suedia ishte një forcë udhëheqëse në miratimin e Planit të Veprimit Gjinor III në vitin 2020 nga Këshilli, ekuivalenti në nivelin e BE-së i një politike të jashtme feministe. Në përgjithësi, të drejtat gjinore dhe të grave kanë qenë në qendër të prioriteteve të tyre në nivel të BE-së për sa i përket buxhetit dhe tregtisë dhe kanë qenë thelbësore në përpjekjet për integrimin gjinor në politikat e BE-së.
Kur qeveria e re mori detyrën, njoftimi i ministrit të Jashtëm të sapoemëruar Tobias Billström ishte se politika e jashtme feministe do të hiqet. Kjo nënkupton që Suedia tani po humbet kuadrin e parë të qartë politik për të përmirësuar barazinë gjinore jo vetëm në këtë vend, por në pjesën tjetër të botës.
Përqendrimi i zvogëluar në klimë
Fatkeqësitë klimatike po shkatërrojnë jetën dhe jetesën e miliona njerëzve në mbarë botën dhe ne kemi nevojë urgjente që qeveritë tona të veprojnë tani.
Pavarësisht urgjencës dhe efekteve serioze të saj, për herë të parë në 35 vjet, qeveria e re ka zgjedhur të mbyllë Ministrinë e Mjedisit dhe në vend të saj ta vendosë atë në varësi të Ministrisë së Industrisë, gjë që tregon fuqishëm se si çështja e klimës nuk po shihet si prioritet.
Ndërsa i afrohemi samitit të klimës COP27 të OKB-së muajin e ardhshëm, ky është një hap i turpshëm prapa për të treguar përkushtimin e vendit tonë ndaj njerëzve, veçanërisht grave dhe vajzave, në Jugun Global, të cilët janë në vijën e parë të krizës klimatike dhe po goditen më rëndë nga katastrofat gjithnjë e më të shpeshta dhe të rënda klimatike, pavarësisht se kanë bërë më së paku për t’i shkaktuar ato. Ndërsa Parlamenti Evropian sapo votoi në favor të financave shtesë për Humbje dhe Dëme, Këshilli, i përbërë nga Shtetet Anëtare, ka qenë deri më tani hezitues dhe ndryshimi i qeverisë në Suedi nuk do të ndihmojë në ndërtimin e një shumice progresive në nivel të BE-së.
Buxheti i reduktuar i ndihmës
Suedia ka qenë gjithmonë e para në buxhetin e saj të ndihmës së huaj, duke u zotuar të mbajë shifrën mbi 1%. Megjithatë, prezantimi i qeverisë së re do të ketë një rënie në sasinë e ndihmës ndërkombëtare që ajo ofron. Sipas marrëveshjes, ndihma do të ngrihet në 56 miliardë SEK (5 miliardë euro) për tre vjet. Kjo do të thotë një reduktim prej 1.4 miliardë SEK (0.12 miliardë euro) krahasuar me një vit më parë. Ndihma suedeze më pas arrin në 0,885% të GNI-së në vitin 2023 (dhe edhe më pak në dy vitet në vijim). Ky është një lajm shkatërrues pasi ndihma luan një rol kaq vendimtar në punën për të drejtat e vajzave dhe grave në Jugun Global.
Pasoja të rrezikshme
Të gjitha këto prioritete rrezikojnë të kenë pasoja të mëdha dhe serioze, si në Suedi ashtu edhe në nivel global.
Zëri i Suedisë për barazi globale, pavarësisht ndikimit politik, ka qenë prej kohësh ndër më të fortët në botë. Megjithatë, me axhendën e re politike, ekziston rreziku që roli i Suedisë si një komb progresiv që lufton për drejtësinë klimatike, barazinë gjinore dhe solidaritetin global mund të ndryshojë gjatë katër viteve të ardhshme. Për gratë dhe vajzat në Jugun Global që po luftojnë për mbijetesën e tyre në vazhdën e ndryshimeve klimatike, varfërisë dhe konflikteve, zgjedhja e rrugës nga Suedia mund të jetë ndër më të këqijat që mund të ndodhë.
Burimi: Euronews
