Petr, një ndërtues çek, kalon tridhjetë minuta shtesë në punë sot. Pasi kolegët e tij largohen, ai endet nëpër kantiere duke mbledhur copa druri të hedhura.
Në një ditë të mirë, Petri mund të grumbullojë disa kilogramë copëza në furgonin e tij dhe t’i ruajë në kopshtin e tij, duke e ditur se mbetjet mund t’i kursejnë disa koruna çeke në dimër.
“Sigurisht që nuk është tharë siç duhet ose me cilësi të mirë, por çdo gjë që më shpëton nga përdorimi i një ore gazi do të ndihmojë,” tha ai.
Mes një krize energjetike në mbarë Evropën, Republika Çeke ka pasur ndër rritjen më të madhe të kostove. Indeksi i Çmimeve të Energjisë Familjare të korrikut 2022 zbuloi se vendi po paguante më së shumti për energjinë elektrike kur përshtatej me barazinë e fuqisë blerëse.
Në mënyrë anekdotike, njerëzit thonë se tani po paguajnë pothuajse njësoj për faturat e energjisë sikurse për hipotekat ose qiratë, megjithëse qeveria çeke vendosi kufizime çmimesh në mes të shtatorit.
Është e qartë për të gjithë se Evropa po shkon drejt një dimri pakënaqësie, të përkeqësuar edhe më shumë nga një ftohje e pritshme në të gjithë kontinentin për shkak të ndikimit të La Nina, një model moti i ndikuar nga temperaturat më të ftohta në Paqësor, Qendra Evropiane për Parashikimet e Motit në Rang të Mesëm, një agjenci e pavarur ndërqeveritare, paralajmëroi në fillim të këtij muaji.
Në pritje të rritjes së faturave të energjisë, një numër më i madh evropianësh po kthehen tek drunjtë për të ngrohur veten këtë dimër. Por historia është e njëjtë në të gjithë kontinentin: çmimet e druve të zjarrit po rriten, magazinat kanë mbushur listat e pritjes deri në vitin e ardhshëm dhe janë ngritur shqetësimet se e gjithë kjo do të sjellë probleme të mëdha mjedisore.
Agjencitë qeveritare kanë shprehur shqetësime për prerjet e paligjshme, pasi njerëzit pritet të hyjnë në pyje për të prerë karburantin e tyre, megjithëse disa politikanë kanë qenë më të dobët se të tjerët.
Jarosław Kaczyński, shefi i partisë në pushtet në Poloni, tha në fillim të shtatorit se njerëzit duhet të “digjnin pothuajse gjithçka, natyrisht përveç gomave dhe gjërave të ngjashme të dëmshme”.
Qeveria hungareze ka ndaluar eksportin e peletit, ndërsa në të njëjtën kohë ka tërhequr rregullat mjedisore që pengonin prerjet në pyjet e mbrojtura.
Çmimet për peletat e drurit, një formë e ngjeshur e biomasës drunore që zakonisht digjet më mirë se drutë e zakonshëm të zjarrit, janë dyfishuar në 600 euro për ton në Francë, sipas një raporti të Bloomberg.
Në Bullgari, e cila mbështetet shumë në djegien e drurit për shumicën e familjeve, çmimet janë dyfishuar gjithashtu në gati 100 € për metër kub. Raportet e mediave lokale nga Polonia muajin e kaluar pohuan se çmimet e druve të zjarrit janë dyfishuar tashmë këtë vit. Telegrafi raportoi në gusht se shitjet e druve të zjarrit në Mbretërinë e Bashkuar janë pesëfishuar këtë vit.
Në korrik, BE ndaloi gjithashtu importin e drurit dhe peletit rus dhe aktivistët po paralajmërojnë se çmimet e larta do të ndihen më së shumti nga më të varfërit, veçanërisht ato në Evropën Qendrore dhe Lindore, ku familjet me të ardhura të ulëta priren të varen më shumë nga dru zjarri se gazi.
Mes nxitimit për dru, krimi thuhet se ka lulëzuar.
Forcat policore të Gjermanisë kanë paralajmëruar për një valë “katastrofike” të mashtrimeve në internet, pasi dyqanet e rreme në internet po pretendojnë se janë në gjendje të ofrojnë dru zjarri për një të dhjetën e tarifës.
Kriza energjetike ka qenë një lajm i përzier për industritë e drurit të kontinentit, sipas Paul Brannen, drejtor i marrëdhënieve publike të Konfederatës Evropiane të Industrive të Përpunimit të Drurit dhe Organizatës Evropiane të Industrisë së Sharrave.
Nga njëra anë, ka qenë financiarisht e dëmshme për kompanitë që përdorin pajisjet e tharjes ose sharrimit të furrave, të cilat konsumojnë një sasi relativisht të lartë energjie.
“Kur çmimet e energjisë ishin më të ulëta, kostot e energjisë do të përbënin rreth 10 për qind të kostove totale të sharrave. Në ditët e sotme kjo përqindje të paktën është dyfishuar – dhe kostot e tjera janë rritur gjithashtu”, tha Brannen.
Nga ana tjetër, ka pasur një “rritje të paprecedentë” të kërkesës së konsumatorëve për dru zjarri, pelet dhe mbetje të ndryshme të sharrave që përdoren për djegie, gjë që ka rritur çmimet për këto produkte, shtoi ai.
E gjithë kjo vjen mes debatit të shtuar për kostot mjedisore të djegies së drurit.
Disa shkencëtarë dhe aktivistë kanë argumentuar prej kohësh se djegia e drurit lëshon më shumë ndotje karboni për njësi energjie sesa djegia e qymyrit. Ndotja e ajrit nga karburantet fosile dhe djegia e drurit në shtëpi shkakton 27 miliardë euro në vit kosto të lidhura me shëndetin për shoqërinë në të gjithë BE-në dhe Britaninë e Madhe, sipas një studimi të publikuar në fillim të këtij viti nga Aleanca Evropiane e Shëndetit Publik.
Pajisjet shtëpiake me bazë druri janë shkelësit më të këqij, duke llogaritur për 17 miliardë euro kosto të lidhura me shëndetin në të gjithë Evropën, thuhet në raport.
Në shkurt, qeveria britanike rishikoi shifrat e saj dhe tani mendon se djegësit e drurit kontribuojnë në 38% – nga vlerësimi i mëparshëm prej 17% – të ndotjes së grimcave të vogla.
Martin Pigeon, një studiues dhe aktivist në Fern, një OJQ mjedisore me qendër në Holandë e dedikuar për mbrojtjen e pyjeve, tha se do të jetë edhe më problematike pasi druri i prerë me nxitim nuk do të thahet mjaftueshëm për dimër, kështu që do të prodhojë edhe më djegie toksike.
“Unë mund të frikësohem vetëm nga pasojat,” tha ai.
Në maj, Komiteti i Parlamentit Evropian për Mjedisin, Shëndetin Publik dhe Sigurinë e Ushqimit rekomandoi një amendament për të hequr biomasa primare drusore, dru me burim direkt nga pyjet, nga Direktiva e rishikuar rishtazi e BE-së për Energjinë e Rinovueshme. Megjithatë, Parlamenti Evropian votoi në mes të shtatorit për të hedhur poshtë këtë ndryshim.
Megjithatë, ata votuan për të ulur gradualisht pjesën e biomasës primare të drurit të llogaritur si energji e rinovueshme. Sasia e drurit pyjor të korrur për prodhimin e peletit do të kufizohet në të korrat mesatare midis 2017 dhe 2022. Ndryshime u bënë edhe në subvencionet për industrinë.
Burimi: Euronews