Euro dhe dollari kanë arritur barazinë për herë të parë në 20 vjet, duke sinjalizuar supozimin e tregut se ekonomia evropiane po shkon drejt një recesioni të thellë si rezultat i pushtimit rus të Ukrainës.
Sot, 1 euro është e barabartë me 1 USD.
Ndryshimi do të thotë që kompanitë dhe konsumatorët evropianë do të paguajnë më shumë për mallrat dhe shërbimet që importojnë, ndërsa eksportet evropiane bëhen menjëherë më të lira në tregjet ndërkombëtare.
Euro ka përjetuar një humbje dramatike të vlerës që nga fillimi i shkurtit, kur ishte mbi 1.13 dollarë.
Rënia u përshpejtua javët e fundit pasi u përhap frika se Rusia, ofruesi kryesor i energjisë i BE-së, do të ndërpresë plotësisht rrjedhat e gazit në shenjë hakmarrjeje për sanksionet perëndimore.
Deri më tani, 12 vende të BE-së kanë pësuar një reduktim total ose të pjesshëm të gazit rus.
Furnizimet nga gazsjellësi Nord Stream 1 u ndalën në fillim të kësaj jave për një mirëmbajtje të planifikuar 10-ditore. Është e paqartë nëse Kremlini do të urdhërojë që pezullimi të zgjatet përtej këtij afati dhe të bëhet i pacaktuar.
“Le të përgatitemi për një ndërprerje totale të gazit rus. Ky është tani opsioni më i mundshëm,” ka thënë Bruno Le Maire, ministri i financave i Francës.
Të gjithë sytë do të jenë te euro për të parë nëse ajo përfundon duke rënë nën dollarin amerikan. Hera e fundit që ndodhi kjo ishte në nëntor 2002, kur euro vlente 0,99 dollarë.
Që atëherë, euro gëzoi një rritje të qëndrueshme, duke arritur pothuajse 1.60 dollarë në verën e vitit 2008, kur Recesioni i Madh po bënte kërdinë financiare në të gjithë SHBA.
Por sulmi në shkallë të plotë i Rusisë kundër Ukrainës ka përmbysur tavolinat, duke shkaktuar një dëm të madh në ekonominë e BE-së. Pushtimi ka përmbysur tregjet e energjisë dhe ka çuar faturat e gazit në nivelet më të larta të të gjitha kohërave.
Goditja e papritur ka shkaktuar një inflacion rekord në të gjithë eurozonën, me një shifër prej 8.6% në qershor, së bashku me një ngadalësim gradual të aktivitetit ekonomik.
Kombinimi i të dy faktorëve ka rikthyer spektrin e stagflacionit, një përzierje e rrezikshme që frenon rritjen ndërkohë që mallrat mbeten tepër të shtrenjta për konsumatorët dhe kompanitë.
Banka Qendrore Evropiane ka rritur tashmë normat e interesit në një përpjekje për të zbutur inflacionin dhe planifikon të vazhdojë ta bëjë këtë pasi situata të përkeqësohet më tej. Por disa analistë e kanë kritikuar BQE-në për lëvizjen shumë vonë në krahasim me homologët e saj në SHBA, MB dhe Kanada.
“Ndoshta në njëfarë niveli, barazia e euros kundrejt dollarit amerikan është vetëm një numër,” shkroi në Twitter Robin Brooks, kryeekonomist në Institutin e Financave Ndërkombëtare (IIF).
“Por tregjet përbëhen nga qenie njerëzore që u interesojnë niveleve, gjë që i jep barazisë një rëndësi të veçantë psikologjike, jo më pak pasi ne nuk kemi parë [barazi] në 20 vjet. Kjo është një çështje e madhe.”
Barazia euro-dollar vjen pasi Kroacia finalizon procesin për t’u bashkuar me eurozonën, duke u bërë shteti i 20-të anëtar i BE-së që miraton monedhën e përbashkët.
Të enjten, Komisioni Evropian ka planifikuar të paraqesë parashikimin e tij të përditësuar ekonomik, i cili pritet të përfshijë një rishikim të ri në rënie.
Për momentin, Brukseli ka shmangur me kujdes bërjen e ndonjë parashikimi të qartë për një recesion të afërt dhe ende shpreson se eurozona mund të jetë mjaft elastike për të përballuar përçarjen nga lufta në Ukrainë dhe kriza energjetike.
Burimi: Euronews
