Inteligjenca artificiale (AI) mund të vijë pas punës suaj, por të paktën mund të jetë në gjendje të bëjë edhe punët tuaja.
Sipas një studimi të ri, AI mund të jetë në gjendje të automatizojë rreth 39% të punës shtëpiake brenda 10 viteve.
Në studim, studiuesit kërkuan 65 ekspertë të AI nga Britania e Madhe dhe Japonia të parashikonin se sa automatizimi mund të na lehtësonte nga detyrat më të zakonshme të punës së shtëpisë dhe të kujdesit.
Parashikimet e ekspertëve ndryshonin ndjeshëm midis detyrave, me blerjet ushqimore të perceptuara si detyrat më të automatizuara (59%), dhe kujdesin për fëmijët si më pak të automatizuara (21%).
Puna e kujdesit – kujdesi për njerëzit, fëmijët ose kafshët shtëpiake – në përgjithësi parashikohej të ishte më e vështirë për t’u automatizuar sesa punët e shtëpisë – të tilla si pastrimi, larja e enëve, gatimi dhe larja e rrobave – me një vlerësim mesatar prej 28% për punën e kujdesit dhe 44% për punët e shtëpisë.
‘Gratë do të kenë më shumë kohë të lirë’
Autorët e studimit thanë se kërkimet e mëparshme mbi automatizimin ishin fokusuar në punën e paguar dhe injoruan orët e shumta të shpenzuara në punët e shtëpisë.
Gjetjet, të publikuara në revistën PLOS ONE, sugjerojnë se automatizimi mund të çlirojë shumë nga kjo kohë – dhe do të sillte përfitime veçanërisht për gratë, të cilat aktualisht priren të bëjnë pjesën e luanit të punës së papaguar shtëpiake.
“Gratë do të kenë më shumë kohë të lirë. Ata do të kenë më shumë orë të lira,” tha për Euronews Next, bashkëautore e studimit, Profesoresha Ekaterina Hertog, një profesoreshë e asociuar në AI dhe shoqëri në Universitetin e Oksfordit.
Falë inteligjencës artificiale, shpjegoi ajo, gratë mund të jenë në gjendje të ripërdorin një pjesë të kohës së shpenzuar në punët e shtëpisë ose kujdesin e fëmijëve për t’u çlodhur ose për të punuar në zhvillimin e karrierës së tyre. Barra e rëndë e punëve të shtëpisë, e cila ka qenë prej kohësh e lidhur me gratë që kanë paga më të ulëta dhe karriera më të vogla se burrat, do të lehtësohej.
Megjithatë, Hertog paralajmëroi se ndërsa automatizimi mund të sjellë disa përfitime, ai nuk është një zgjidhje për çështjen themelore shoqërore të shpërndarjes së pabarabartë të punës shtëpiake.
Ekziston gjithashtu rreziku që automatizimi mund të zvogëlojë një pabarazi, por të përkeqësojë një tjetër, tha ajo.
Në një botë ku puna shtëpiake e papaguar kërkon aktualisht pothuajse po aq kohë sa puna e paguar, automatizimi mund të ketë implikime të rëndësishme sociale dhe ekonomike.
Për shembull, këto teknologji të reja ka shumë të ngjarë të jenë të përballueshme vetëm për familjet e pasura ose të klasës së mesme – duke u dhënë atyre edhe më shumë kohë për punë me pagesë dhe kohë të lirë – dhe madje mund të përbëjnë një kërcënim për disa profesione me të ardhura të ulëta duke ulur kërkesën për punëtorë shtëpiak.
Meqenëse ekspertët sugjerojnë se përfitimet e mundshme janë më të forta në punët e shtëpisë sesa në kujdesin për të rriturit, rreziku që AI të marrë përsipër profesionet e kujdesit është minimal, zbuloi studimi.
Nga ana tjetër, familjet më të varfra të paaftë për të përballuar këtë teknologji do të liheshin duke shpenzuar më shumë kohë në punët shtëpiake, duke përkeqësuar më tej pabarazitë ekonomike dhe sociale.
“Nëse në fund vendosim se kjo teknologji është e nevojshme, ajo duhet të subvencionohet, por ndoshta jo për të gjithë,” tha Hertog.
Subvencionimi i disa prej këtyre teknologjive, për shembull, mund t’u mundësojë të moshuarve të jetojnë të pavarur në shtëpitë e tyre për më gjatë në vend që të zhvendosen në objektet e asistuara të jetesës, shpjegoi ajo.
Prandaj, studiuesit u bëjnë thirrje politikëbërësve që të marrin në konsideratë implikimet sociale dhe ekonomike të punës së papaguar dhe të vlerësojnë me kujdes përfitimet dhe kostot e mundshme të teknologjive të reja për të shmangur përkeqësimin e pabarazive ekonomike sociale.
Burimi: Euronews