Rezultatet e fundit të IPCC “kodi i kuq për njerëzimin” ishin shumë alarmuese. Zjarret në Greqi dhe përmbytjet në Itali i kanë shtyrë njerëzit të rivlerësojnë shtëpitë e tyre dikur të sigurta dhe të kuptojnë pasojat e ndryshimit të klimës.
Ka disa debate rreth asaj se cilat pjesë të planetit do të bëhen të pabanueshme, nëse nuk luftojmë sa duhet krizën klimatike. Zonat e pasura me kafshë të egra si Amazon, Miombo Woodlands në Afrikën Jugore dhe Australinë jugperëndimore do të jenë ndër vendet më të prekura në botë për speciet e kafshëve, thotë WWF.
Por cilat janë kostot njerëzore të këtij problemi?
Kombet e prekshme dhe me rrezik të lartë kanë paralajmëruar se janë në “prag të zhdukjes” në rast të mosveprimit. Është një rezultat i skenarit më të keq, por që duhet ta marrim në konsideratë.
Kjo është një situatë unike në të cilën disa pjesë të tokës do të vuajnë pasoja më të mëdha se vendet e tyre fqinje, pavarësisht nëse kjo është për shkak të kushteve ekstreme të motit, rritjes së nivelit të detit ose thatësirave.
Më poshtë do të gjeni vendet që përballen me kërcënimet më të mëdha klimatike në botë, dhe arsyet pse ato janë në rrezik:
- Nga përmbytjet – Maldivet
Një studim parashikon se shumë ishuj mund të jenë të pabanueshëm deri në vitin 2050 nëse nuk bëhen ndryshime serioze për të ngadalësuar rritjen e nivelit të detit. Kjo pritet dhe në disa mënyra tashmë ka goditur vende si Haiti, Fixhi dhe Filipinet.
Sidoqoftë, nuk ka arkipelag më të rrezikuar në botë për momentin sesa Maldivet. Më shumë se 80 përqind e ishujve të saj koralore qëndrojnë në një miniskulë 30 centimetra mbi nivelin e detit, duke e bërë atë tepër të ndjeshëm ndaj ngritjes më të vogël të nivelit të detit të temperaturave në rritje.
“Ne po paguajmë me jetën tonë për karbonin që dikush tjetër ka emetuar,” tha Mohamed Nasheed, ish-president i Maldiveve, për BBC.
Dhjetëra mijëra banorë të vendit janë dyndur në Hulhumalé, një ishull i krijuar nga njeriu me një sipërfaqe të madhe që është ndërtuar qëllimisht në rreth 2 metra mbi nivelin e detit për të shmangur çdo pasojë të rrezikshme në të ardhmen.
- Nga mbinxehja: Emiratet e Bashkuara Arabe
Banorët dhe turistët që vizitojnë Emiratet e Bashkuara Arabe do t’ju tregojnë se sa nxehtë është atje. Temperaturat mesatare të verës në klimën e shkretëtirës dihet se arrijnë deri në 50°C me zero reshje.
Ekspertët në Institutin e Teknologjisë në Masaçusets (MIT) besojnë se temperaturat rekord aktuale të vendit do të bëhen të zakonshme deri në vitin 2070, me një “pikë të nxehtë rajonale” në kryeqytetin e saj, Abu Dhabi.
Kjo zonë, së bashku me disa të tjera të ndotura rreth Gjirit Arab, vuajnë nga rreziqe të kombinuara si të temperaturës ashtu edhe të lagështisë që krijon një fenomen të quajtur temperatura e llambës së lagësht (WBT).
Në të ardhmen e afërt do të thotë që kjo situatë pritet të deri në pikën ku do të jetë e pamundur që edhe individët më të përshtatur me nxehtësinë të mbijetojnë duke jetuar atje.
Një dekadë e zhvillimit të shpejtë dhe turizmit të lartë ka krijuar një infrastrukturë ku të gjitha hapësirat e brendshme kontrollohen nga temperatura për rehatinë e njerëzve – kjo nuk do të jetë e mjaftueshme në të ardhmen, duke e bërë një vend të pajetueshëm.
- Nga ngjarjet ekstreme të motit: Japonia
Instituti Germanwatch publikon Indeksin vjetor Global të Rrezikut të Klimës që gjurmon se kush është më i rrezikuar nga fenomenet e lidhura me motin.
Ata paraqitën gjetjet e tyre në konferencën klimatike COP25 në Madrid vitin e kaluar, duke zbuluar se Japonia është aktualisht vendi më i rrezikuar për t’u zhdukur falë kushteve ekstreme të motit. Gjatë vitit 2018 Japonia pësoi tajfune, valë të të nxehtit, rrëshqitje të dheut dhe përmbytje të shpeshta që ishin përgjegjëse për 1,282 vdekje në ishull – 1.01 për 100,000 banorë.
Agjencia Meteorologjike e Japonisë ishte në gjendje të konfirmonte vdekjet e para të pamohueshme në botë të lidhura me ndryshimet klimatike nga temperaturat rekord të kësaj periudhe.
Kjo kulmoi me tajfunin Jebi, ngjarja më ekstreme e motit që vendi kishte parë në mbi 25 vjet që bëri 11 miliardë euro dëme.
Këto ngjarje kanë bërë që miliona qytetarë japonezë të evakuohen nga shtëpitë ku shpesh kishin pak shanse për t’u kthyer. Gjetjet e Germanwatch pohojnë se nëse këto ngjarje ndodhin në një frekuencë më të madhe, ose në shkallë më të madhe, vendi nuk do të jetë më i sigurtë për të qëndruar.
- Nga thatësira bujqësore: Sudani
Pjesa më e madhe e kontinentit afrikan mbështetet në bujqësi si për mbajtjen e popullsisë së saj ashtu edhe për ekonominë nëpërmjet tregtisë.
Ndryshimet klimatike dhe faktorët e tjerë njerëzorë janë përgjegjës për nxitjen e pasigurisë ushqimore në vende si Malavi dhe Zimbabve, por Banka Botërore e vendos Sudanin si viktimën më urgjente të këtij problemi.
Pesë vjet më parë u raportua se Sudani po përballej me një “situatë jashtëzakonisht komplekse emergjente” për shkak të furnizimeve të parregullta të të korrave dhe kjo vetëm është përkeqësuar.
Thatësira përkeqëson shkretëzimin, i cili prek brezin e savanës në rajonin verior – kështu që këto shkretëtira kanë zhvendosur fshatra të tëra.
Sudani ka një marrëdhënie të gjatë me thatësirat që përfshiu pjesën më të madhe të shekullit të 20-të, por shumica e vendit po bëhet përsëri e papërshtatshme për të mbajtur të korrat dhe kafshët për shkak të modeleve të çrregullta të motit të katalizuara nga ndryshimet klimatike.
Mbi 80 përqind e popullsisë së vendit jeton në zonat rurale që varen shumë nga bujqësia dhe blegtoria. Sudani mban një nga popullsitë më të mëdha blegtorale në kontinent të përbërë nga bagëti, dele, dhi dhe deve.
Çdo përçarje e këtij ekosistemi do të ishte shkatërruese për popullsinë e Sudanit dhe do t’i çonte njerëzit e tij në probleme serioze, duke krijuar rajonin e Afrikës së Veriut si një zonë e ndaluar për cilësinë e jetës.
Burimi: Euronews